Bescheiden 4 mei herdenking in Halle: namen noemen

Het is goed hen te blijven herdenken die in de Tweede Wereldoorlog door geweld of vervolging om het leven kwamen. Door de corona maatregelen kon dat ook in Halle dit jaar alleen op een bescheiden manier gebeuren. De gebruikelijke bijeenkomst in de kerk die, 75 jaar na afloop van de oorlog, nu bijzonder zou zijn geworden kon niet doorgaan.

Een paar bestuursleden van Halle’s Belang liepen om tien voor acht ’s-avonds vanaf de kerk naar de begraafplaats in het dorp. Daar werd namens de Halse bevolking bij het oorlogsmonument een krans gelegd. Voorafgaand aan de twee minuten stilte en het blazen van de taptoe door een trompettist zijn namen genoemd.

De namen van George Bainbridge, Lionel Craigie-Halkett, Wilfred Cunynghame, Sydney Haldane, George Merryweather en Arthur Puzey, de Britse bemanningsleden van de RAF Wellington bommenwerper die eind augustus 1940 door Duits afweergeschut boven Halle werd neergehaald en waarbij zij het leven lieten. Zij zijn gevallen voor onze vrijheid en liggen hier begraven. De namen van Hallenaren Eduard Peppelman en Dirk Jan Heinen, jonge soldaten, helden gesneuveld op de Grebbeberg in mei 1940. En van Derk Jan Gerritsen, in 1944 gedood door geallieerd vuur. Ook zij vielen voor onze vrijheid. De namen van Margit Weinberg, Maedy Weinberg, Edgar Weinberg, Rudi Weinberg, Henriëtte Meyer, Adele Meyer, Abraham de Liever, Grietje de Liever, Jacob ten Bosch, Jansje ten Bosch, Yvonne Fransman en Samuel Groenteman. Allen Joodse onderduikers in Halle in de oorlog. Zij werden verraden, weggevoerd en keerden niet naar ons terug. Medemensen, medeburgers via doorgangskamp Westerbork op transport gezet naar concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz en aldaar in 1944 door de nazi’s vermoord.

Mensen zijn pas vergeten wanneer de namen niet meer worden genoemd. Door de namen te noemen was met alle stilte ook dit jaar de herdenking in Halle weer betekenisvol. Wij kunnen pas iets leren over onze toekomst als we het verleden ook kennen, hoe ver dat ook achter ons ligt.